Melatonina, główny produkt szyszynki powstaje z aminokwasu L-tryptofanu w nocy, stąd kojarzymy ją głównie ze snem. Natomiast podczas dnia głównym jej źródłem są komórki śluzówki jelitowej i wątroba. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z jej wszechstronnie korzystnego wpływu na organizm człowieka.
Obecnie melatonina (lek) może być stosowana w bezsenności, przy nadciśnieniu tętniczym, zespole jelita nadwrażliwego, padaczce, zaburzeniach snu w przebiegu astmy oskrzelowej. Próbuje się także wykorzystać MEL m.in. w terapii chorób neurodegeneracyjnych i nowotworowych. Szczególne zainteresowanie budzą jej właściwości antyoksydacyjne.
Wydzielanie MEL zmienia się wraz z wiekiem. Największą aktywność wydzielniczą obserwuje się w okresie pełnej dojrzałości biologicznej (20-40 lat). Po 30-tym roku życia wydzielanie MEL systematycznie zmniejsza się, aż po 65-tym roku życia zanika rytm dobowy wydzielania MEL. Ta zmiana wydzielania hormonu, zależna od wieku, może także wpływać na obraz kliniczny wielu chorób przewodu pokarmowego. Do obniżenia wydzielania melatoniny dochodzi także w okresie jesienno-zimowym, co może prowadzić do sezonowej depresji.
Jakie odkryto funkcje melatoniny w organizmie człowieka?
Opisano przypadek 64-letniej kobiety z chorobą refluksową przełyku, która wymagała przewlekłego stosowania inhibitorów pompy protonowej (IPP), co z kolei zwiększało ryzyko rozwoju osteoporozy. Podjęto decyzję o włączeniu do terapii MEL. Pozwoliło to na odstawienie IPP bez nawrotu objawów klinicznych. Również w badaniach została potwierdzona skuteczność zarówno samej MEL jak również jej łącznego zastosowania z omeprazolem w łagodzeniu objawów refluksu żołądkowo-przełykowego. (Werbach MR. Melatonin for the treatment of gastroesophageal reflux disease).
W jakich produktach znajdziemy melatoninę?
Spożycie melatoniny z żywnością przekłada się na wzrost jej stężenia w osoczu. Co do produktach spożywczych wyższe stężenie melatoniny obserwuje się w jajach i rybach w porównaniu do mięsa. Wśród produktów roślinnych natomiast za najbardziej skoncentrowane jej źródło podaje się orzechy, zboża, nasiona roślin strączkowych i inne nasiona, a także grzyby. Także regularna konsumpcja wiśni wydaje się istotnie wpływać na produkcję endogennej melatoniny, a w efekcie – podnosić jakość snu, a tym samym zdrowia.
Bibliografia: