email kontakt@studiozycia.pl    location_on Kontakt
Dietetyka kliniczna i Medycyna Żywienia 0

Dietoterapia osób przewlekle zestresowanych. Jak wygląda ModiMed dieta?

Dietoterapia osób przewlekle zestresowanych. Jak wygląda ModiMed dieta?

Stres przewlekły generuje stany zapalne, a więc jest dla nas poważnym czynnikiem ryzyka rozwoju wielu chorób. Jaka dieta wydawałaby się najbardziej odpowiednia?

Długotrwały, przewlekły stres może być przyczyną nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2, choroby wrzodowej, chorób z autoagresji, zaburzeń hormonalnych, depresyjnych. Wpływa destrukcyjnie na układ nerwowy, hormonalny i odpornościowy (łagodny lub krótkotrwały stres stymuluje, a silny i długotrwały hamuje odpowiedź immunologiczną).

Stresorami mogą być:

  • Bodźce psychiczne (np. utrata pracy, śmierć bliskiej osoby)
  • Bodźce fizjologiczne (np. przetrenowanie)
  • Bodźce fizyczne (np. zbyt wysoka temperatura)
  • Czynniki żywieniowe, jak nadmierna podaż cukrów prostych, kofeina.

Osoby przewlekle zestresowane potrzebują żywności o dużej gęstości odżywczej, gdyż każda sytuacja stresowa powoduje duże  obciążenie fizjologiczne dla organizmu. Niestety, w stanach silnego stresu sięgamy częściej po produkty bogate w cukry proste. Daje to nam tylko krótkotrwałe podwyższenie poziomu serotoniny.

W odpowiedzi na stres  zwiększa się tempo metabolizmu, wzrasta synteza hormonów (np. kortyzolu), neuroprzekaźników (np. adrenaliny) i nasila się aktywność układu odpornościowego. To z kolei przekłada się na zwiększone zapotrzebowanie organizmu na ‘’zdrową żywność’’. Dieta dla osób przewlekle zestresowanych powinna zawierać dobre źródło prekursorów do syntezy i rozkładu neurohormonów:

  • Warzywa strączkowe  - jako źródło tryptofanu, tyrozyny, kwasu foliowego, wit. B6, magnezu, cynku
  • Węglowodany złożone, np. kasza gryczana, owies – jako dobre źródło wit.  B6, magnezu i cynku
  • Ryby morskie bogate w NNKT
  • Kiszonki – źródło kwasu mlekowego  i witamin z grupy B
  • Owoce/warzywa – źródło witaminy C, która zmniejsza zaburzenia lękowe i obniża ciśnienie krwi w odpowiedzi na stres
  • Orzechy i pestki – źródło tryptofanu, tyrozyny, magnezu, cynku i choliny
  • Oliwa z oliwek – która podnosi poziom serotoniny, a właśnie na tym polega działanie większości leków antydepresyjnych.

Wzbogacenie diety kwasami omega 3 powoduje zwiększenie elastyczności osłonek neuronów, co owocuje szybszym przewodzeniem impulsów między komórkami. Jeśli osłonki byłyby zbyt sztywne, neuroprzekaźnikom trudno byłoby się „przyczepić” do ich powierzchni.

Najwięcej badań dotyczących korzystnego wpływu na zdrowie człowieka odnosi się do diety śródziemnomorskiej. Badania HELENA Study wykazały, że taka dieta może przeciwdziałać skutkom stanu zapalanego wywołanego przez stres, zmniejszać poziom markerów stanu zapalnego, wpływa także korzystnie na stan mikrobioty jelitowej.

Coraz popularniejsza jest specjalnie dostosowana dieta śródziemnomorska, która okazała się skuteczna w leczeniu depresji w dużym australijskim badaniu SMILES z początku 2017 r. Oficjalnie znana jest jako ModiMed Dieta, która została wzmocniona większą ilością oliwy i orzechów, ale zawiera mniej mięsa, niż zazwyczaj jada się w kuchni śródziemnomorskiej. Dieta ModiMed zapewnia ok. 40% energii z tłuszczów, ok. 36% energii z węglowodanów i ok. 18% energii z białka.

Oczywiście należy tutaj wspomnieć również o aktywności fizycznej. Ćwiczenia fizyczne wzmacniają pracę neuroprzekaźników w mózgu, podnoszą poziom endorfin („hormonów szczęścia”), łagodzą napięcie mięśni i redukują stres.

Długotrwale podniesione poziomy hormonów związanych ze stresem powodują stale utrzymujące się wysokie ciśnienie krwi, nadmierne stężenie glukozy, zwiększony metabolizm i obniżoną odpowiedź immunologiczną. Ten stan fizjologiczny, o ile utrzymywany na przestrzeni sekund / minut jest korzystny, w dłuższym czasie jest silną patologią, w konsekwencji prowadzącą do wystąpienia w organizmie procesów destrukcyjnych. Stąd zwiększone zapotrzebowanie organizmu na liczne składniki odżywcze i bardziej różnorodna dieta. Mimo, że znane nam są skuteczne metody farmakologiczne leczenia stresu/depresji, warto zastanowić się nad możliwościami jakie daje nam pożywienie i może zacząć właśnie od lepszych wyborów żywieniowych.

Bibliografia:

  • A modified Mediterranean dietary interventionfor adults with major depression: Dietary protocoland feasibility data from the SMILES trial; Nutritional Neuroscience 2018 VOL.21 NO.7
  • Wymagania dietetyczne dla osób poddanych działaniu długotrwałego stresu. Współczesna dietetyka, marzec 2020.
  • Wpływ stresu psychicznego na odpowiedź immunologiczną; Postepy Hig Med Dosw (online), 2004; 58: 166-175
  • W ZDROWYM CIELE ZDROWY MÓZG. RELACJE POMIĘDZY UKŁADEM ODPORNOŚCIOWYM, NERWOWYM I HORMONALNYM; Wszechświat, t. 119, nr 4 ̶ 6/2018
  • ZWIĄZEK MIĘDZY WYDZIELANIEM NEUROPRZEKAŹNIKÓW A POWSTAWANIEM CHORÓB PSYCHICZNYCH – NA SZCZEGÓŁOWO OMÓWIONYM PRZYKŁADZIE DEPRESJI; N e u r o k o g ni t y w i s t y k a  w  p a t o l o g i i  i  z d r o w i u, 2 0 0 9 – 2 0 1 1 Po m o r s k i  Un i w e r s y t e t  Me d y c z n y  w S z c z e c i nie  55–59

Strona dla wszystkich zainteresowanych zdrowiem:

  • Dietoterapia kliniczna i pediatryczyna
  • Żywienie specjalistyczne w prewencji i leczeniu chorób
  • Dieta niskohistaminowa / Immunożywienie
  • Dieta w chorobach autoimmunologicznych
  • Przepisy na zdrowe dania o dużej gęstości odżywczej
  • Artykuły poparte badaniami naukowymi
  • Dieta Low FODMAP, śródziemnomorska

Kim jest dietetyk kliniczny?


Posiłki dla pacjentów onkologicznych

Posiłki dla pacjentów onkologicznych

Dietoterapia przy podwyższonym kwasie moczowym i dnie moczanowej

Dietoterapia przy podwyższonym kwasie moczowym i dnie moczanowej

Dieta niskohistaminowa

Dieta niskohistaminowa

Współpraca ze specjalistami z dziedziny medycyny, dietetyki i zdrowego odżywiania

ROZUMIEM Nasza strona używa pliki cookies aby umożliwić wysoki standard obsługi.
Jeżeli nadal chcesz korzystać z serwisu, musisz wyrazić na to zgodę. Możesz również zmienić ustawienia dotyczące cookies.